Sámi álbmotbeaivi oidno, gullo ja njálggiida Siiddas

Sámemusea ja luondduguovddáš Siiddas ja restoráŋŋa Sarrihis ávvudit moadde jagi bottu maŋŋá sámi álbmotbeaivvi vuossárgga 6.2.2023. Ávvubeaivve Siiddas leat rabas uvssat ja nuvttá sisabeassan čájáhusaide dmu 9–17. Álbmotbeaivve Siida rahpasa diimmu ovdal go dábálaččat.

Mii bovdet buohkaid álggahit ávvubeaivvi árbevirolaš leavgga geassimiin Siidda šiljus dmu 9.15. Go mii leat lokten leavgga ja lávlon Sámi soga lávlaga, de mii joatkit beaivvi prográmma Finna-ávvujagi rahpamiin ja oahpásmuvvat Finna.fi-ohcanbálvalussii. Dilálašvuohta lea Siidda auditorias dmu 10–11.30 ja dat lea rabas álbmogii.

Finna ávvujagi gudnin Sámemusea Siidda čoakkáldagaid sámegávttit almmustahttojuvvojit Finnas. Seammás mii fállat geavatlaš rávvagiid Finna.fi-ohcanbálvalusa geavaheapmái. Buresboahtin digitála gávdnanmátkái ovttas minguin! Siidda ávvubeaivvi kruvnnida dáiddár Outi Pieski Ládjogahpira rematriašuvdna—Máhccat eatni lusa -čájáhusa rahpandoalut dmu 15.

Ávvubeaivve sáhtát oahpásmuvvat nuvttá maiddái Siidda Enâmeh láá mii párnááh – Nämä maat ovat lapsiamme -váldočájáhussii ja Martti Rikkonen Taigametsot -čuovgagovvačájáhussii.

Restoráŋŋa Sarrit bálvala ávvubeaivve. Beaivvi áigge sáhtát návddašit álbmotbeaivve gáhkkogáfiid 8 euro haddái dahje čohkánit válmmaš lunšabeavdái dmu 11–15. Lunšša haddi lea 16 euro.

Siida lea rabas dálverabasáiggiid mielde 31.5.2023 rádjái vu-lá dmu 10-17. Spiehkastagat rabasáiggiide gávdnojit siidduin www.siida.fi. Siidda museagávpi SiidaShop bálvala Siidda rabasáiggiin ja neahttagávpin čujuhusas www.siidashop.fi.

Govva: Martti Rikkonen/Siida

Lassidiehtu:

Álbmotbeaivvi koordináhtor/Álbmotdoaimmavástideaddji Pia Nikula, 040 621 2663, pia.nikula(at)samimuseum.fi

 

Aune Huhtamella duodječoakkáldat čalmmustahttá sámegávtti historjjá

Sámeduojár, eamit Aune Huhtamella (1931–2013) dávvirčoakkáldat skeŋkejuvvo Sámemusea Siidii lávvardaga 4.2.2023 dmu 14.00. Buohkaide rabas dilálašvuođas leat oaidninláhkái Aune Huhtamella sámegávttit ja eará duojit. Dilálašvuođas Aune oabbá Rita Kumpulainen muittaša Aune mearkkašumi soga bivttasgoarrun ja vieljanieida Sigga-Marja Magga muitala čoakkáldaga riegádeamis ja iešvuođain.

Aune Huhtamella (is. Magga) bajásšattai Guhturis ja fárrii Huuhkajai go náitalii huuhkajalaš boazosápmelaččain Olavi Huhtamellain jagis 1959. Aune, gii lei logi mánás boarráseamos, oahpai duddjot buot sápmelaš eallimii gulli biktasiid, dego nuvttohiid, gálssohiid ja bittuid, beaskkaid ja sámegávttiid. Son gárvvuhii sihke iežas ja isidis bearraša álo gitta 1980-logu lohppii. Son goarui olu nuvttohiid báikkálaš badjealbmáide ja dat lei Aune ja Olavi bearrašii maiddái dehálaš dienasgáldu.

Aune Huhtamella árbegotti luohpadan duodječoakkáldagas leat iešguđetlágán oasit, dego gahpirat, vuoddagat, guolgagistát ja beaska, gálssohat ja bittut ja nuvttohat. Mearkkašahtti oassi čoakkáldaga leat erenomážit 15 Eanodaga gávtti, maid Aune lea gorron alcces ja iežas bearrašii váldoáššis 1960-1980-loguin. Gávttit muitalit Aune Huhtamella mearkkašumis gákteárbevieru bajásdoallin iežas sogas ja giliservošis ja dat muitalit čáppa muitalusa maiddái Aunes duojárin. Čoakkáldat fállá divrras lassidieđu sámegávttiid historjjás ja dat muitala miellagiddevaš muitalusaid guhturlaččaid ja huuhkajalaččaid eallimis.

Govva: Sámemusea Siida

Lassidieđut:

Vs: amanueansa Marjo-Riitta Rantamäki, tel. 040 5715670, marjo-riitta.rantamaki@samimuseum.fi

Sámemusea Siidda ja Suoma Álbmotmusea Eurohpá kulturárbebarggu ovttasbargobálkkašumi ávvudit Sámemusea Siiddas

Eurohpá komišuvdna ja kulturárbeorganisašuvdna Europa Nostra bálkkašedje Sámemusea Siidda ja Suoma Álbmotmusea jagis 2021 ollašuhtton máhcaheamis dahjege repatriašuvnnas luohkás Citizen Engagement & Awareness Rising. Bálkkašanlávdegotti cealkámuša mielde sámečoakkáldaga máhcaheamis lea “buhttekeahtes bijus Eurohpá kulturárbbi dorvvasteapmái”. Eurohpálaš kulturárbebarggu bálkkašumit juogaduvvojedje čakčamánus Prahas, ja bálkkašumi ledje vuostáiváldimin Suoma Álbmotmusea hoavda Elina Anttila ja vástideaddji museahoavda Eija Ojanlatva. Mii ávvudit ovttasbargobálkkašumi Sámemusea Siiddas vuossárgga 31.10.

Measta 300 sápmelačča leat oassálastán repatriašuvdnaprosessii dan sierra muttuin. Sii leat dutkan sogaset diŋggaid, oahpásmuvvan daid duddjomii ja oassálastán maiddái Suoma Álbmotmuseas máhcahuvvon, dál Sámemusea ja Luondduguovddáš Siidda váldočájáhussii gulli badjel 200 sámedávvira válljemii. Sámemusea Siidda bálkkašanávvudeami guovddážis leat sámiid ovttasbargu, repatriašuvdnaproseassa ja sámedávvirat.

Vuossárgga 31.10 Siiddas ávvudit ovddalgihtii bovdejuvvon joavkkut, maidda lágiduvvo temálaš prográmma. Siida lea rabas álbmogii bovdejuvvon čuozáhatjoavkkuin fuolakeahttá, nuba buot galledeaddjit leat buresboahtán. Ávvubeaivvi gudnin Sámemusea Siida fállá gallededdjiide dmu 11 ja dmu 14 suomagielat oahpistemiid čájáhussii. Oahpisteamit gullet sisabeassanbileahta haddái.

Europa Nostra lea jagis 1963 vuođđuduvvon searvi, mii lea jagi 2002 rájes juohkán Eurohpá komišuvnna jahkásaš Eurohpa kulturárbebálkkašumiid mearkkašahtti fidnuide, álgagiidda ja olbmuide kulturárbesuorggis. EU bálkkaša eurohpálaš kulturárbesuorggi olahusaid njealji váldokategoriijas: konserveren, dutkamuš, kulturárbbi seailluheapmái spesialiseren bálvalus ja skuvlen ja diđolašvuođa lasiheapmi Eurohpá kulturárbesuorggis.

Siida lea rabas dálverabasáiggiid mielde 1.10. rájes vu-lá dmu 10–17. Spiehkastagat rabasáiggiide gávdnojit neahttasiidduin www.siida.fi. Siida museagávpi SiidaShop bálvala Siida rabasáiggiin ja neahttagávpi čujuhusas www.siidashop.fi. Restoráŋŋa Sarrit bálvala maiddái ávvubeaivve.

Lassidiehtu:

Álbmotdoaimmavástideaddji Pia Nikula, 040 621 2663, pia.nikula(at)samimuseum.fi

Máhccan -ávvudilálašvuođas ávvudit čoakkáldatdávviriid repatriašuvnna

Sámemusea Siida ávvuda Álbmotmuseas boahtti sámečoakkáldaga máhccama buohkaide rabas ávvudilálašvuođas duorastaga 9.9.2021 dm 18–20 restoráŋŋa Sarridis, Sámemusea ja Luondduguovddáš Siiddas Anáris.

Suoma Álbmotmusea sámečoakkáldat boahtá Anárii čakčat ja dál lea áigi ávvudit. Čoakkáldatmáhcaheapmi dahjege repatriašuvdna ollašuvvá Álbmotmusea ja Sámemusea Siidda máŋggajahkásaš ovttasbarggu boađusin. Sámečoakkáldat sisdoallá badjel 2000 dávvira, mat leat čoggojuvvon jagiin 1830-1998. Sámemusea vuostáiváldá čoakkáldaga ođđa, giđđat 2021 gárvvásmuvvan čoakkáldatovttadahkii. Čoakkáldatmáhcaheapmi, ođđa čoakkáldatovttadat ja Siidda vuođđodivodeapmi dahká vejolažžan ođđalágán searvvušlaš čoakkáldatbarggu ja dávvirdutkamuša.

Ávvudilálašvuođas oahpásmuvvat dávvirčoakkáldahkii govvačájáhusain ja dan lassin muhtin dávvirat leat oaidninláhkái báikki alde. Ovttasbargoguoimmit ovdanbuktet iežaset dearvvuođaid ja báikkálaš sámeartisttat loaiddastit. Ávvudeapmi lea suoma- ja sámegillii.

Ávvudeapmi lágiduvvo fámus leahkki koronaráddjehusaid rámaid siste, nuba olmmošmearri lea ráddjejuvvon. Boađe Siidii dušše dearvvašin. Mii ávžžuhit geavahit suodjemáskka Siiddas.

Máhccan -ávvudeapmi striimejuvvo. Juos it beasa Siidii, nu sáhtát vuohkkasit lágidit iežat unna searvvušlaš dáhpáhusa vaikko iežat orrunlanjas.

Sámemusea Siida sávvá buohkaid bures boahtán ávvudilálašvuhtii.

Restoráŋŋa Sarridis fállat gáfe.

Lassidieđut:

Čoakkáldatmáhcaheapmi: Amanuensa Anni Guttorm, 0400 891 860, anni.guttorm(at)samimuseum.fi

Dáhpáhusa lágideapmi: Álbmotdoaibmavástideaddji Pia Nikula, 040 621 2663, pia.nikula@samimuseum.fi