Mâiʹd Siidâst tuejjee oođeem poodd?
Eeʹjj 1998 ääʹvuum Siida -põõrt veeidee da vuâđđpueʹree 2020-2022. Haʹŋǩǩõõzzâst räʹjje Siidapõʹrtte teknlânji da tåimmjânji ânnʼjõžäiʹǧǧõõlǥtõõzzid tiuddi muʹzei- da luâttkõõskõspaaiʹǩid. Veeideemvueʹzzi šorradvuõtt lij nuʹtt 1400 m², Siidapõrtt šorran tän haʹŋǩǩõõzz mieʹldd nuʹtt peäʹlin ânnʼjõõžžâst.
Ânnʼjõõžž väʹlddpõõrt õhttvuõʹtte räʹjje Sääʹm-museooʹje ânnʼjõžäiggsaid norldõkpaaiʹǩid, koozz čäʹǩǩe še Lääʹddjânnam meerlažmuʹzeeʹjest maʹcci sääʹmmkääuʹn. Restraʹntte räʹjje voops ođđ da tåimmjab paaiʹǩid jeeʹres sâjja. Veeideemvueʹzz valmštâʹvve ǩeâđđa 2021.
Ânnʼjõõžž Siida-põõrt vuâđđpueʹrõs älgg veeideemvueʹzzi ǩiõrǥtummšest. Vuâđđpueʹrõõzzâst šuuʹree še Siida väʹlddkääʹrd da personkåʹdd vuäǯǯ ođđ tuâjjsõõʹjid. Ânnʼjõž vuâđđčuäitõs puʹrǩǩee da sâjja räʹjje ođđ. Ođđ čuäitõs ”Enâmeh láá mii párnááh – Täk määdd liâ mij päärna” valmštââvv ǩiđđmannust 2022.
Čuäitõõzz valmštummuž, Siida veeidõõzz da vuâđđpueʹrõõzz ouddnummuš piâzzak seuʹrrjed Siida sosiaalʼla media vuõllsin. https://siida.fi/saamkioll/teatt-mij-pirr/siida-somessa/
Muʹvddem kääzzkõõzz Siidâst liâ oođeem pââʹjj?
Veeideempââʹjj 1.5.2020–30.4.2021 Siidâst vuäitt jååʹtted nuʹtt mäʹhtt ouddâl.
1.–31.5.2021 Siida -põrtt, Siida ääʹššlažkääzzkõs, Siida Shop, Mieʹcchalltõõzz ääʹššlažkääzzkõs da mäʹtǩǩeemvuäʹpstõs liâ ǩidd siirdčõõttâm pââʹjj.
1.6.2021–31.5.2022 Siida ääʹššlažkääzzkõs, Siida Shop, Mieʹcchalltõõzz ääʹššlažkääzzkõs da mäʹtǩǩeemvuäʹpstõs toiʹmmje Siida pirrõʹsse rajjum serddpaaiʹǩin. Restrantt Sarrit kääzzkâstt ođđ restranttsââʹjest. Siida ålggmuʹzeipäiʹǩǩ lij äävai jooʹttjid, leša Siida seʹst åårrai pääiʹǩ liâ ǩidd.
1.6.2022 ooudårra Siida ääʹššlažkääzzkõs, Siida Shop, Mieʹcchalltõõzz ääʹššlažkääzzkõs da mäʹtǩǩeemvuäʹpstõs kääzzkâʹstte oođõttum Siida-põõrtâst. Siida ođđ čuäitõõzzid ääʹvee jooʹttjid.
Äävaiåårramääiʹj: https://siida.fi/saamkioll/ko%ca%b9ll%ca%bcjejja/
Sääʹm-museo Siida norldõõǥǥ- da teâttkääzzkõs lij ǩidd 1.1.2020-31.7.2022.
Lij-a Siida äävai oođâʹttem pââʹjj?
https://siida.fi/saamkioll/ko%ca%b9ll%ca%bcjejja/
Lij-a Siida cõõggteʹmes oođâʹttem pââʹjj ?
Siida vuâđđpueʹreem pââʹjj 1.6.2021-31.5.2022, čuäʹjtemtaʹrjjõs lij voops ålggmuʹzeeʹjest, leša ålggmuʹzei päiʹǩǩ iʹlla cõõggteʹmes jååʹttem sââʹjj.
Restrantt Sarrit, ääʹššlažkääzzkõspääiʹǩ, Siida Shop de mäʹtǩǩeemvuäʹpstõs liâ cõõggitaa jååʹttemnalla raaʹmp pääiʹǩ še vuâđđpueʹreem pââʹjj.
Mõõzz Siida oođee?
Eeʹjj 1998 ääʹvuum Siida-põõrt oođee vaʹstteed lâssnam tååimid da ääʹššlažmeäʹrid. Haʹŋǩǩõõzzâst räʹjje Siiʹde teknlõʹžžen da tåimmjemnallšen ânnʼjõžäiʹǧǧõõlǥtõõzzid tiuddi muʹzei- da luâttkõõskõspaaiʹǩid. Haʹŋǩǩõõzz veeidasvuõtt lij nuʹtt 3000 m² da Siidapõrtt šorran tän haʹŋǩǩõõzz mieʹldd nuʹtt peäʹlin ânnʼjõõžžâst.
Haʹŋǩǩõõzz ǩieʹččen liâ Sääʹm-museooʹje raajtem ääʹššmeâldla ođđ norldõkpääiʹǩ. Norldõkjuâǥǥtõõzz veeidõõzz mieʹldd Sääʹm-museo pâstt ođđ paaiʹǩines toiʹmmjed väʹlddkåʹddlânji vaʹsttõsmuʹzeʹjjen.
Sääʹm-museooʹje maaccte Meerlažmuʹzeeʹjest sääʹmmnorldõõǥǥin pâʹjjel 2000 käuʹnned haʹŋǩǩõõzz ǩiõrǥtummuž mâŋŋa.
Sääʹm-museo da luâttkõõskõs Siida väʹlddčuäitõõzz liâ kääzzkâsttam puârast pâʹjjel 20 eeʹǩǩed. Vuäʹmm kulttuurekolooglaž čuäitõs lij leämmaš tuʹǩǩuum da ǩeâittum ceâlaivuõtt.
Ođđ čuäitõõzzâst poʹhtte ouʹdde tän peiʹvven tääʹrǩes ǩiõččâmvueʹjjid sääʹmkulttuuʹrest da õhttsažkååʹddest de tâʹvvjânnam luâđast. Ođđ čuäitõõzz teeknla räʹtǩǩõõzz vueiʹtlvâʹstte juätkast siiʹsǩe hiâlpab peiʹvvummuž.
Kuäʹss Siida ođđ čuäitõs ävvan?
Siida ođđ väʹlddčuäitõs ”Enâmeh láá mii párnááh – Täk määdd liâ mij päärna” ävvan 1.6.2022. Čuäitõs lij ooudap nalla Sääʹm-museo da Luâttkõõskõs õhttsaž, da tõʹst õhttâʹvve kulttuur- da luâttsiiʹsǩe õhttân ceâlaivuõttân.
Kuäʹss Sääʹmjânnma maacctem norldõk-kaauʹnid peäss tobdstõõttâd?
Lääʹddjânnam meerlažmuʹzeeʹj meersain norldõõǥǥin lij veeidas sääʹmmkaauʹni norldõk, koozz koʹlljee’j kaauʹnid maaccte Sääʹm-museo Siida norldõõǥǥid čâhčča 2021. Norldõkmaacctõs norrai pâʹjjel 2000 :est kääuʹnest da lij šorradvuõttklaassʼstes še meeraikõskksen miârkkteei. Pieʹǩǩ kääuʹnin lij narood vueiʹnnemnalla njuhččmannust 2022 ääʹljeen muʹzeeʹj ođđ čuäitõõzzâst.
Påʹrǧǧmannust 2022 ääʹljeen kääuʹnid peäss tobdstõõttâd ođđ norldõkpääiʹǩest vääʹldeeʹl ooudpeäʹlnn õhttvuõđ norldõkjuâǥǥtõʹsse. Sääʹm-museo norldõõǥǥid vuäitt ǩiiččeed še interneeʹttest muʹzeeʹji, arkiivi da ǩeʹrjjpõõrti Finna- kääzzkõõzzâst https://siida.finna.fi/?lng=sms de ǩiõččâd kaauʹni 3D- mallõõzzid Sketchfab- neʹttseiddõõzzâst https://sketchfab.com/SamiMuseumSiida.
Ǩii Siida veeidummuž, vuâđđpueʹrõõzz da čuäitõsoođummuž plaanad da čõõđat?
Siida veeidummuš- da vuâđđpueʹreemhaʹŋǩǩõõzz väʹldd- da arkkiteʹhttplaanummšest vaʹsttad Arkkiteeʹht Soini & Horto Oy Heʹlssnest da raajteeʹjen tåimmai Senatt -ǩiiddõs. Veeidõõzzi raajjmõš- da väʹlddurkkšeʹǩǩen tåimmai Raajjâmpoorǥâs Rekonen Oy, LVI- urkkšeʹǩǩen LVI-Vanhatalo Oy da liâdggurkkšeʹǩǩen Keskus- Veljet Oy. Vuâđđpueʹrõõzz raajjmõš- da väʹlddurkkšeʹǩǩen tåimmai Raajjâmpoorǥâs Sakela Oy, LVI- urkkšeʹǩǩen LVI-Vanhatalo Oy da liâdggurkkšeʹǩǩen Keskus- Veljet Oy.
Siida ođđ čuäitõõzz väʹlddplaaneei lij Harri Koskinen Teollisuuden Ystävät Oy:st. Čuäitõõzz projeʹktt- pâʹjjooumžen toiʹmmje Sääʹm-museost Eeva Kyllönen da Mieʹcchalltõõzzâst Kirsi Ukkonen. Ođđ čuäitõõzz kulttuurvueʹzz ǩiõttǩeeʹrjtõõzzâst vaʹsttad professorr Veli-Pekka Lehtola da čuäitõstuõjju vuässee ravvsânji sääʹmõhttsažkååʹdd. Luâttǩiõttǩeeʹrjtõs lij bioloog Matti Mela raajjâm. Mela lij raajjâm še vuäʹmm čuäitõõzz luâttǩiõttǩeeʹrjtõõzz.
Koʹst teäggtõs čuäitõõzz oođummša lij vuäǯǯum?
Siida väʹlddčuäitõõzz kulttuurvueʹzz oođummuž teäggte Koneen Säätiö, Lääʹddjânnam Kulttuurteäggtõs/ Museovisio da Jenny da Antti Wihuri teäggtõs, Sääʹm-museost lij jååʹttmen še čuäitõõzz oođummša koʹlljeei Muittut, muitalusat – the story of the Sámi by the Sámi-interreghaʹŋǩǩõs.
Luâttvueʹzz oođummša Mieʹcchalltõs vuäǯǯai teäggtõõzz ceâlaivuõđâst valdia lââʹsstäällärvvõõzzâst.