Mii Siiddas dáhpáhuvvá ođasmahttima áigge?
Siida-dállu rahppui 1998 ja 2020–2022 dat viiddiduvvo ja divoduvvo. Siidii bohtet divodanfitnu bokte teknihkalaččat ja doaimmaid geahččanguovllus dakkár musea- ja luondduguovddášsajit ja -lanjat, mat devdet otná beaivvi gáibádusaid. Viiddidanoassi lea sullii 1400 m2, ja Siida viidu viiddidanfitnu bokte sullii beliin dálážis.
Dálá váldodálu oktavuhtii huksejuvvojit Sámemuseai modeardna čoakkáldatlanjat, maidda čáhket maid dat sámedávvirat, mat máhccet Sápmái Suoma álbmotmuseas. Restoráŋŋa várás huksejuvvo Siidda oktavuhtii áibbas ođđa ja vuohkkasut oassi. Viiddidanbarggut šaddet gárvvisin giđđat 2021.
Dálá Siida-dálu álget divodit ja ođasmahttit dan maŋŋá go viiddidanbarggut ja ođđa sajit ja lanjat leat gárvvásmuvvan. Vuođđodivodanbargguid oktavuođas earret eará viiddit Siidda boađáhaga ja bargit ožžot ođđa bargolanjaid. Dálá vuođđočájáhus burgo, ja dan sadjái huksejuvvo ođđa vuođđočájáhus. Ođđa čájáhus ”Enâmeh láá mii párnááh – Nämä maat ovat lapsiamme” šaddá gárvvisin miessemánus 2022.
Siidda sosiála media bokte beasat čuovvut mo vuođđočájáhus šaddá gárvvisin ja mo Siidda vuođđodivodan- ja viiddidanbarggut ovdánit. Siidda sosiála media kanálaid birra dieđut dáppe https://siida.fi/davvisami/diedut-min-birra/siida-sosiala-medias/
Mo Siida bálvala ođasmahttima áigge?
Viiddidanbargguid muttus 1.5.2020–30.4.2021 Siidda sáhttá galledit dego ovdalge.
1.-31.5.2021 Siida-dállu, Siidda áššehasbálvaleapmi, Siida Shop, Meahciráđđehusa áššehasbálvaleapmi ja turismarávven lea gitta fárrema dihte.
1.6.2021–31.5.2022 Siidda áššehasbálvaleapmi, Siida Shop, Meahciráđđehusa áššehasbálvaleapmi ja turismarávven leat gaskaboddosaš sajiin Siidda šiljus. Restoráŋŋa Sarrit bálvala ođđa restoráŋŋaoasis, Siidda olgomusea lea rabas gallededdjiide. Ieš Siida-dállu lea gitta.
1.6.2022 rájes ovddos guovlluid Siidda áššehasbálvaleapmi, Siida Shop, Meahciráđđehusa áššehasbálvaleapmi ja turismarávven bálvalit ođasmahtton Siida-dálus. Siidda ođđa čájáhusat leat rabas gallededdjiide.
Rabasáiggit: https://siida.fi/davvisami/galledeaddjai/
Sámemusea Siidda čoakkáldat- ja diehtobálvalus lea gitta 1.1.2020-31.7.2022.
Leago Siida rabas ođasmahttima áigge?
https://siida.fi/davvisami/galledeaddjai/
Sáhttágo Siiddas johtit easttaheamit ođasmahttima áigge?
Siidda vuođđodivodanbargguid áigge 1.6.2021-31.5.2022 čájáhusfálaldat leat dušše olgomuseas. Olgomusea ii leat easttahis galledanbáiki. Restoráŋŋa Sarrit, áššehasbálvalanbáikkit, Siida Shop ja turismarávven leat dakkárat maid sáhttá galledit easttaheamit (luhpu mielde beassá bajás) maiddái vuođđodivodanbargguid áigge.
Manin Siida ođasmahtto?
Siida-dállu rahppui 1998 ja dál dat ođasmahtto dasgo doaimmat leat viidon ja galledeaddjit leat eanet ah eanet. Fitnu bokte Siidii bohtet teknihkalaččat ja doaimmaid geahččanguovllus ođđa musea- ja luondduguovddášsajit ja -lanjat, mat leat otná beaivvi gáibádusaid mielde. Fitnu viidodat lea sullii 3000 m2 ja Siida viidu dálážis sullii beliin. Viiddidanfitnu guovddážis leat ođđa vuogas čoakkáldatlanjat mat huksejuvvojit Sámemusea várás.
Čoakkáldatlanjaid viiddideami maŋŋá Sámemusea oažžu ođđa sajiid ja lanjaid ja bastá ná doaibmat riikkadási vástumusean. Álbmotmusea máhcaha Sámemuseai sámečoakkáldaga (badjelaš 2000 dávvira) dan maŋŋá go čoakkáldatlanjaid viiddidanfidnu lea šaddan gárvvisin.
Sámemusea ja luondduguovddáš Siidda váldočájáhusat leat bálvalan bures badjel 20 jagi. Boares kulturekologalaš čájáhussii leat olbmot liikon sakka ja dat leamaš vuogas ollisvuohta.
Ođđa čájáhusas leat ovdan otná beaivve geahččanguovllus dehálaš áššit sámekultuvrras, servodagas ja davviguovllus luonddus. Ođđa čájáhusa teknihkalaš čovdosat láhčet vejolašvuođa ođasmahttit sisdoalu álkibut.
Goas Siidda ođđa čájáhus rahpasa?
Siidda ođđa váldočájáhus ”Enâmeh láá mii párnááh – Nämä maat ovat lapsiamme” rahpasa 1.6.2022. Čájáhus lea Sámemusea ja Luondduguovddáža oktasaš, dego ovdalge, ja čájáhusa kultur- ja luonddusisdoalut hábmejit ovtta ollisvuođa.
Goas beassá oahpásmuvvat daidda čoakkáldatdávviriidda mat Sápmái máhccet?
Suoma álbmotmusea álbmotlaš čoakkáldagain lea viiddis sámedávviriid čoakkáldat ja čakčat 2021 dán čoakkáldaga dávvirat máhccet Sámemusea Siidii. Álbmotmuseas máhccet badjel 2000 dávvira ja sáhka lea riikkaidgaskasašdáččat mearkkašahtti máhcaheamis. Muhtin oasi dávviriin sáhttá oaidnit musea ođđa čájáhusas cuoŋománu 2022 rájes. Borgemánu 2022 rájes dávviriidda beassá oahpásmuvvat ođđa čoakkáldatsajiin nu, ahte váldá oktavuođa musea čoakkáldatovttadahkii. Sámemusea čoakkáldagaid sáhttá geahčadit maid interneahtas museaid, arkiivvaid ja girjerádjosiid Finna-bálvalusa bokte https://siida.finna.fi/?lng=sme ja geahčadit dávviriid 3D-málliid Sketchfab-siidduin https://sketchfab.com/SamiMuseumSiida.
Gii Siidda viiddideami, vuođđodivodanbargguid ja ođđa čájáhusa pláne ja bargá?
Siidda viiddidan- ja vuođđodivodanfitnu váldo- ja arkiteaktaplánemis vástida Arkkitehdit Soini & Horto Oy Helssegis ja hukseheaddjin leat Senaatti-giddodagat. Viiddidanosiid huksen- ja váldoagoartabargin lea Rakennusliike Rekonen Oy, liggen-, čáhce- ja áibmomolsunrusttetbargguid bargin lea LVI-Vanhatalo Oy ja elrávdnjebargguid bargá Keskus-Veljet Oy. Vuođđodivodanbargguid huksen- ja váldoagoartabargin lea Rakennusliike Sakela Oy, liggen-, čáhce- ja áibmomolsunrusttetbargguid bargá LVI-Vanhatalo Oy ja elrávdnjebargguid bargá Keskus-Veljet Oy.
Siidda ođđa čájáhusa váldoplánejeaddji lea Harri Koskinen Teollisuuden Ystävät Oy. Čájáhusa prošeaktajođiheaddjin leaba Sámemuseas Eeva Kyllönen ja Meahciráđđehusas Kirsi Ukkonen. Ođđa čájáhusa kulturoasi giehtačállosis vástida professor Veli-Pekka Lehtola ja maiddái sámesearvvuš váldo mielde čájáhusbargui. Luonddugiehtačállosa dahká biologa Matti Mela. Mela lea dahkan maid boares čájáhusa luonddugiehtačállosa.
Siidda váldočájáhusa kulturoasi ođasmahttima várás ruđa adde Kone foanda, Suoma Kulturruhtarádju/Museovisio ja Jenny ja Antti Wihuri ruhtarádju. Sámemuseas lea jođus maid čájáhusa ođasmahttimii laktáseaddji Muittut, muitalusat – the story of the Sámi by the Sámi -interregfidnu.
Luondu-oasi ođasmahttimii Meahciráđđehus oaččui ruhtadeami stáhta lassebušeahtas.