Säämimuseo Siida lii väldikodálâš ovdâsvástádâsmuseo sämikulttuur spesialsyergist já kuávlulâš ovdâsvástádâsmuseo kulttuurpirâstooimâin sämmilij päikkikuávlust. Mij vuorkkip jieččân čuágálduvváid Suomâ sämmilij vuoiŋâlâš já amnâslâš kulttuur já čaitâččep tom čáitálduvâin já almostitmijn. Mii kuávdáš ulme lii tuvdeđ sämmilâš identiteet já kulttuurlâš jieštobdo. Säämimuseost láá sämikulttuur vyerkkejeijee uábbimuseoh eres Tave-enâmijn já Ruošâst. Mij kuullâp meiddei maailm algâaalmugij museoviärmádâhân.
Sámii Litto – Saamelaisten yhdistys ry. vuáđudij Säämimuseo ive 1959. Siämmást aalgij olgomuseo viäsui já tiiŋgâi čuággimpargo. Olgomuseo vuossâmuš viäsuh sirduu tááláš museokuávlun ive 1960. Aanaar säämimuseo lekkâsij almugân keessiv 1963 Tave-enâmij vuossâmuš jiečânâs säämimuseon.
Säämimuseo Siida tuáimá Anarist já Čevetjäävrist
Mii váldutoimâsaje lii Siidast Anarist. Mij paijeentoollâp meiddei Nuorttâlij ärbivyehitáálu Aanaar Čevetjäävrist já tuálvup tooimâid čáitálduvâi já tábáhtusâi peht meiddei eres päikkikuudijd. Mii ruttâdem puátá iänááš máttááttâs- já kulttuurministeriöst. Meiddei Aanaar kieldâ mieđeet mijjân išeruuđâ ihásávt. Säämimuseo piäiválâš stivrimist västid museohovdâ. Mist láá 14 fastâ parged.
Säämimuseovuáđudâs stivree já tuárju Säämimuseo tooimâ
Sámi museum – Saamelaismuseosäätiö, Säämimuseovuáđudâs, vuáđudui ive 1986. Ton tehálumos pargon lâi huksiđ olgomuseon algâttâm Aanaar säämimuseo sajan uđđâ museoviäsu, Siida.
Tääl Säämimuseovuáđudâs pargon lii tuárjuđ já ovdediđ sämmilij aalmuglâš kulttuur. Säämimuseovuáđudâs oomâst Säämimuseo täävvir-, čuovâkove-, kietâkirjerááju- já taaiđâčuágálduvâid, kyehti olgomuseo já arkkâduv. Tot paijeentuálá já stivree Säämimuseo já ton tooimâ já háárjut museosyergi ohtsâšpargo sämikuávlust, Suomâst já almugijkoskâsávt. Säämimuseovuáđudâs meiddei tuárju sämikulttuur tieđâlâš tutkâmuš já taha ton puátusijd tobdosin.
Vuáđudâs aašijd tipšo já tom oovdâst neelji kalenderihán häävild väljejum stivrâ, moos kuleh käävci jesânid. Ucemustáá neelji jeessân kalgeh leđe Suomâ sämmiliih.