Sámemusea ja Luondduguovddáš Siiddas ođđa olahusat galledeaddjimeriid ektui jagis 2024
- 07.01.2025
- Dieđáhus
Sámemusea ja Luondduguovddáš Siida lea jagi 2024 olahan historjjálaš galledeaddjiloguid. Statistihkaid mielde Siidda dáhpáhusain ja čájáhusain gallededje oktiibuot badjelaš 82 000 olbmo, mii lea badjel 20 proseantta eanet go ovddit olahus jagis 2023 (68 000). Suoidnemánnu lei erenomáš bivnnut ja čájáhusaid fitne oaidnimin 14 000 olbmo, eanet go goassige ovdal ovtta mánotbajis.
Čájáhusaid lassin guossit leat atnán ávkin dálu eará bálvalusaid, nugo Meahciráđđehusa ja Badje-Lappi luondduguovddáža áššehasbálvalusa, turismarávvema, restoráŋŋa Sarriha ja museagávppi Siida Shop. Siiddas gallestalle mannan jagi hirbmosit olbmot, uksalohki coahkehii 140 000 geardde.
– Mii leat giitevaččat ahte Sámemusea ja Luondduguovddáš Siidda oktasaš čájáhus, Enâmeh láá mii párnááh – Nämä maat ovat lapsiamme, lea geasuhan gussiid ja lea bálkkašuvvon Suoma musealihtu Jagi musea -bálkkašumiin, giitala erenomášáššedovdi Kirsi Ukkonen Badje-Lappi luondduguovddáš Siiddas.
– Čájáhussamet čalmmustahttá luonddu ja kultuvrra nana oktavuođa, ja dan vehkiin mii sáhttit čájehit dan man dehálaš lea fuolahit ahte luondu ja kultuvra seilot ođđa buolvvaide, Ukkonen joatká ja giitá váimmolaččat čájáhusgussiid.
Jagi 2024 beaggimii váikkuhii olu Sámemusea vuoitán European Museum of the Year Award ja Suoma musealihtu ja ICOM Suoma mieđihan Jagi musea -bálkkašupmi. Bálkkašumit bokte beroštumi erenomážit miessemánu maŋŋá, ja bileahtaid oastin lassánii mealgat go veardida ovddit jagiide. Maiddái dábálaččat jaskadut mánotbajiin, cuoŋo-miessemánus ja golggot-skábmamánus, leat fitnan čielgasit eanet olbmot.
Galledeaddjiin ledje suopmelaččat 37 proseantta ja olgoriikalaččat 63 proseantta. Olgoriikalaččat ledje eanáš duiskalaččat ja fránskalaččat. Buohkanassii Siiddas gallededje mannan jagi olbmot 110 riikkas. Joavkoturisttaid ossodat bisui sullii ovddit jagiid dásis, sullii 30 proseanttas. Čájáhusofelastimat ordnejuvvojedje oktiibuot 455, dat maid eanet go ovdal.
– Boktá ilu ahte sámekultuvra lea beroštahttán álbmogiidgaskasaččat. Musea ožžon bálkkašumit leat ain lasihan beroštumi. Buot dehálamos bargomet dahkkojuvvo liikká stuorra guossemeriid olggobealde, ovttas sámeservošiin, dadjá sámemuseahoavda Taina Máret Pieski.
Jahki 2024 lei Sámemusea ja Luondduguovddáš Siidii máŋgga láhkai dehálaš ja čájehii, man stuorra váikkuhus luonddu ja kultuvrra oktavuođa ovdanbuktimis sáhttá leat. Siida joatká barggu dan ovdii, ahte sáhttá dás duohkoge fállat fiinna vásáhusaid, mat báhcet jurdagiidda ja lasihit diđolašvuođa sámekultuvrras ja davvi luonddu erenomášvuođas.
Lassidieđut: Márkanfievrrideapmivásttideaddji Taija Aikio, taija.aikio(at)samimuseum.fi, +35840 484 7329